Fietswrakken

2011 / 1 september : TekstHeks

Niets is zo frustrerend als je fiets ergens willen parkeren en alleen maar rekken aan te treffen vol met zadelloze roestbakken met lekke banden. Die dan wel stevig met één of meerdere sloten aan het rek zijn verankerd. Alsof iemand zo’n wrak nog zou willen jatten. Voor mijn fiets, waaraan de meeste essentiële functies aanwezig zijn en min of meer functioneren, en waarvan als enige minpuntje zou kunnen worden gezien dat het frame nogal roestig is, is er regelmatig geen plek meer in de rekken. Met als gevolg dat mijn fiets soms los op de stoep of tegen een muur moet overnachten en ik de volgende morgen angstig uit het raam kijk om te zien of hij er nog staat. Soms schrik ik midden in de nacht zwetend wakker omdat ik buiten iets heb gehoord en ik zeker weet dat iemand bezig is mijn fiets te jatten, maar ik heb nooit de moed om te gaan kijken. Eén keer trof ik mijn fiets inderdaad niet meer aan op de plek waar ik hem meende te hebben geparkeerd en had de telefoon al in mijn hand (niet dat het veel zin heeft om de politie te bellen; zelfs met geregistreerd serienummer geven ze een gestolen rijwiel geen kans en willen ze er zeker geen kostbare agenten aan verspillen), maar uiteindelijk bleek het loos alarm: de buurman had mijn fiets verplaatst omdat hij de uitrit van zijn garage versperde. Zelfs op de stoep is het soms moeilijk een beschikbare parkeerplek te vinden.

Ik ben er daarom een groot voorstander van dat fietsen die niet functioneel meer zijn uit de rekken, en liefst ook uit het straatbeeld, worden verwijderd. Hetzij door de eigenaar zelf, hetzij door de gemeente. Met een chronisch tekort aan fietsenrekken en een toenemend aantal fietsen in de stad meen ik dat de grens tussen fietsen en wrakken duidelijk moet worden getrokken. Een voorwerp houdt op te zijn wat het is wanneer het zijn essentiële functies heeft verloren. De essentie van een fiets is dat je erop kunt rijden en dat je je ermee kunt verplaatsen. Wanneer is een fiets geen fiets meer? Wanneer het zijn essentiële functie van fiets verliest, met andere woorden wanneer je er niet meer op kunt rijden cq. je er niet meer mee kunt verplaatsen. Dan houdt de fiets op fiets te zijn en wordt het een fietswrak.

Is een fiets zonder zadel een fietswrak? Theoretisch gezien kun je er nog steeds op rijden, al neemt het comfort behoorlijk af, zeker als je per ongeluk vergeet dat er geen zadel op zit en wilt gaan zitten. Met name voor mannelijke fietsers kan dat behoorlijk pijnlijk zijn. Sommige mensen menen dat een fiets zonder zadel daarom gereduceerd is tot fietswrak en laten er een gele sticker op plakken om aan te geven dat politie en gemeentereiniging hun werk mogen doen en het voorwerp mogen afvoeren. En wat te denken van een fiets met een lekke band? Theoretisch gezien is dat een fietswrak want je kunt er niet meer op fietsen. Maar na een 10-minuten klusje met plakkers, solutie en bandenlichters is de band gewoonlijk weer gerepareerd en is de fiets weer functioneel. Geen wrak dus, en de gemeente moet hem laten staan. Maar dan zou de eigenaar wel de moeite moeten nemen om de lekke band te plakken, want als de fiets, inclusief lekke band, vervolgens wekenlang ongebruikt in een fietsenrek plaats staat in te nemen is hij niet functioneel.

De nieuwste trend onder fietsendieven lijkt te zijn dat niet de hele fiets, die gewoonlijk op slot staat en zodoende moeilijk en zeker niet onopvallend verplaatsbaar is, wordt meegenomen, maar slechts een onderdeel. Nu eens is dat een voorwiel, dan weer een zadel of een trapper, en ook heb ik al meegemaakt dat beide handvatten van mijn fiets waren verwijderd. Is hier een ordinaire fietsendief aan het werk, die hoopt van oude onderdelen een nieuwe fiets samen te stellen? Of is het een fietser die, net als ik gefrustreerd door het plaatsgebrek, op deze manier probeert meer fietswrakken te creëren die hij vervolgens kan laten verwijderen zodat er weer plaats vrij komt in de rekken?

DETLEVSKI